ASASI ZA KIJAMII TAMBUENI WAJIBU WENU KUSAIDIA KUNDI LA WENYE ULEMAVU WALIOPO VIJIJINI.

Na,Peter Kimath.

AZIMIO la Umoja wa Mataifa la Haki za Binadamu, linaamini kwamba binadamu wote ni sawa, licha ya kuishi katika mazingira tofauti.

Hali tofauti za maisha na kutokubaguana kwa dini, rangi hata kabila ndiyo ubinadamu wenyewe.

Pamoja na kuwepo kwa misingi ya ubinadamu, bado jami ya watu wenye ulemavu wamekuwa wakitengwa nchini Tanzania na kukosa huduma muhimu.

Vitendo vya kuwaficha watoto wenye ulemavu ndani vimetapakaa katika maeneo mengi ya nchi. Si Mvomero pekee.

Kilio hicho kimekuwa kinapigiwa  kelele na wadau mbalimbali, bila mafanikio yoyote.

Serikali kwa upande wake imekuwa ikifumba macho na masikio, bila kuweka mkakati wowote wa kumaliza janga hilo.

Mashirika yasiyo ya kiserikali na taasisi za dini ni miongoni mwa wadau ambao wamekuwa wakiisaidia serikali kuchochea maendeleo, ikiwemo kupiga vita ya ubaguzi, kutetea haki za wenye ulemavu waliopo ndani ya jamii.

Mkurugenzi wa Kituo cha Wasaidizi wa Kisheria Morogoro(MPLC),Flora Masoyi anasema kuwa wamekuwa wakitetea haki za watoto wote bila ubaguzi wowote pale wanapoletewa kesi, taasisi yao inatoa msaada wa kisheria hivyo ni mara chache sana wanapokea kesi za wenye ulemavu.

Masoy anasema katika kuhakikisha jamii  inapata huduma sahihi, ndani ya mkoa wa Morogoro wamefungua kituo kila wilaya, lengo likiwa ni kusogeza huduma karibu na wananchi, hata wasiojiweza kuweza kufika na kupatiwa msaada.

Anasema kuwa wamekuwa wakitoa elimu kwa makundi mbalimbali, wakiwemo wasaidizi wa kisheria kila kijiji, wananchi, lengo likiwa ni kutoa elimu juu ya ukatili unaofanyika ndani ya jamii, ikiwemo sakata la kuwaficha wenye ulemavu ndani.

Anasema katika kufanikisha zoezi la utoaji wa elimu, wanashirikisha viongozi wa serikali kuanzia ngazi ya wilaya hadi vitongoji,hushirikishwaji wanaofanya umewasaida kwa kiasi kikubwa elimu kusambaa na kuweza kupunguza ukatili ndani ya jamii.

Anasema ili kufanikisha janga la wenye ulemavu kufichwa ndani katika baadhi ya vijiji wilayani Mvomero, taasisi ziache kukaa mijini na kwenda kuweka kambi vijijini, kwani utakuta ofisi ya taasisi/asasi iko mjini wakati walengwa wake wapo vijijini.

Pia anasema taasisi/asasi kutokuwa karibu na wananchi ni sababu ambayo inazifanya familia zenye watoto wenye ulemavu kuwaficha ndani, hivyo  kukosa msaada wa elimu ya matunzo ya wenye ulemavu.

Pia anasema kuwa taasisi binafsi/mashirika, serikali zijikite maeneo ya vijijini kutoa elimu kwa wananchi, kujua haki za watoto, haki za binadamu, haki za wenye ulemavu.

Kwa kufanya hivyo, kutasaidia  kupunguza janga la kuficha watoto wenye ulemavu ndani.

Mshauri wa Taasisi ya Eric Memorial Foundation iliyopo Wilayani Mvomero,Josephine Bakita anasema changamoto kubwa iliyopo katika jamii, ni kukosa hamasa  kuhusu haki za wenye ulemavu na kwamba hata wazazi wenyewe, huchangia ubaguzi kwa kundi hili.

Taasisi hiyo ambayo ndiyo  pekee iliyopo Mvomero inayosadia kundi la wenye ulemavu, ilihamishia ofisi zake katika kata ya Mvomero kutokana na idadi kubwa ya watoto wenye uelemavu, ambapo wazazina walezi wanahitaji kupatiwa elimu ya jinsi ya kuishi na kundi hilo.

Bakita anasema  kuwa wamekuwa wakifanya kazi kwa kushirikiana na serikali ya wilaya, kata, kijiji, pamoja na kitongoji.

Mfumo huo wa kazi shirikishi umekuwa ukiwasaidia sana kujua pale watoto walipo na kuweza kutoa elimu kwa  walezi wa watoto hao.

“Tunatembea kwa miguu  nyumba kwa nyumba katika vijiji vya Mvomero kuwatambua watoto wenye ulemavu waliofichwa ndani. Familia nyingine hazitaki watoto wao watambulike,”anasema.

Anasema kuwa wamekuwa wakifanya semina katika vijiji vya Mvomero kuhusu elimu ya malezi ya watoto wenye ulemavu, kujua haki za watoto, na jinsi ya kutoa taarifa pindi wanapoona mtoto mwenye ulemavu amefichwa ndani ili aweze kusaidiwa.

“Siku  moja katika safari zangu nikaona kwa mbali kama vile familia imefuga tumbili na kafungwa kwa  kamba kwenye mti wa  Mwembe, nilivyokaribia nikaona kumbe ni binadamu. Nikafika nyumbani pale na kumfungua mtoto huyo, aliyeitwa Silus,”anasema Josephine.

Pia anasema ili kuokoa kundi la wenye ulemavu wa akili na viungo taasisi zinapaswa kuwa karibu na kundi la wenye ulemavu. Watendaji kwa upande wao sharti wapate mafunzo ya kuhudumia kundi hilo.

Kwa kufanya hivyo, anasema wataondokana na  unyanyapaa na kuyafahamu  makundi yote ya wenye walemavu.

Anaongeza kuwa matukio ya  kikatili ya kutisha kwa wenye ulemavu hapa nchini yanatokana na uelewa finyu kuhusu haki za wenye ulemavu, hivyo wengi wanaona mlemavu hana haki ya kuishi wala kupata  huduma za afya.

Anasema kama ambavyo serikali  ilivyostuka kwa watu wenye ualbino, inapaswa sasa kuchukua hatua  kwa wote wasiojiweza na maisha yao siku zote kuishia  kulala kitandani.

Ameomba ianzishwe kampeni katika kila kijiji, kitongoji, kata na wilaya kuchambua makundi yote ya wenye ulemavu na kila kundi litetewe kwa uzito wake.

Mwenyekiti wa Kijiji cha Ndole, kata ya Kinda,Wilaya ya Mvomero, Andrian Lucas anasema kuwa uwepo taasisi binafsi umewasadia wenye ulemavu katika maeneo ya vijijini, hususan katika  kuchochoea  maendeleo kutokana na serikali kusahau wananchi wa chini.

Lucas anasema familia zenye watoto wenye ulemavu nyingi zimegundulika baada ya taasisi binafsi kuingia kijijini hapo na kutoa elimu juu ya wenye ulemavu, na namna  ya kuwatunza, kwani wengi wao walikuwa wanafungiwa ndani kama wanyama.

“Tunashukuru taasisis ya Eric Memorial Foundation kwa kufika kijijini kwetu, hii imesadia kugundua watoto wenye ulemavu waliofichwa ndani. Hivyo naomba serikali kushirikiana na taasisi hii katika kuwatetea walemavu waliofichwa ndani,” anasema.

Anasema kuwa kutokana na serikali ya kijiji kutokuwa na ratiba wala bajeti ya kufanya sensa ya wenye ulemavu, huwa wanafanyakazi kwa kushirikiana na taasisi binafsi, pindi wanapofika kutembelea familia zenye walemavu.

Kwa upande mwingine, anaomba  serikali kuanzai ngazi ya wilaya hadi mkoa, kutuma wataalamu wa afya kutembea maeneo ya vijijini, ili waweze kuwatambua wenye ulemavu,kujua idadi yao na kuwapatia  msaada, badala ya kazi hiyo  kuziachia taasisi binafsi pekee.

Naye Mkazi wa Makuyu, Catherine Antony anasema uwepo wa taasisi binafsi zinazosaidia  wenye ulemavu, zimewafumbua macho na kutambua kuwa kujifungua mlemavu si mkosi wala kulogwa, na kwamba watoto hao wanatakiwa kupata haki zote kama watoto wasio na ulemavu.

“Katika kijiji chetu hivi sasa mama akijifungua mtoto mwenye ulemavu, anajitokeza ndani ya jamii, anatoa taarifa kwa viongozi wa kijiji, kwa taasisi binafsi, hakuna familia inaficha tena mtoto ndani kutokana na elimu iliyosambazwa,” anasema.

Catherine anasema umefika wakati asasi zipewe ushirikiano pindi zinapofika maeneo ya vijijini kufanya kazi ya kuchochea maendeleo.

Pia amewaomba viongozi wa vijiji kuwa bega kwa bega na  asasi hizo, kutokana utendaji wao kuwa na tija katika jamii.

Anasema kutokana na idadi ya watoto wenye ulemavu waliopo katika Wilaya hiyo, bado kuna haja ya asasi/mashirika kujitokeza kuzisadia familia zenye watoto hao, kujenga kituo cha kuwalea na kuweza kupata huduma ya elimu kulingana na aina ya ulemavu uliopo.

Katika wilaya ya Mvomero kuna watu wenye ulemavu zaidi ya 200, wanahitaji huduma sawa kama binadamu wengine wasio walemavu.

Naye Mkurugenzi wa Asasi ya Young Strong Mothers Foundation (YSMF) Jackiline Bomboma anasema taasisi ambazo zimejisajili kufanya kazi za kusaidia wenye ulemavu zifanye kazi kwa mujibu wa sheria ili kuisadia serikali katika sekta hii, kutokana na serikali kutokuwa na wataalamu wa kutosha kutembea kila kijiji.

Bomboma anasema mashirika na taasisi binafsi zinapaswa kuungana na serikali katika kupambana na sakata la watoto wenye ulemavu kufichwa ndani, kutoa elimu, na kila wanapokutana na wananchi wazungumzie janga hilo kama ilivyo janga la ugonjwa ukimwi, ambao unapigwa vita.

Mwisho.